Urodził się 12 lutego 1865 w Ludźmierzu, był przyrodnim bratem malarza Włodzimierza Tetmajera.
W latach 1884-1886 studiował na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zadebiutował w 1886 r. poematem prozą „Illa”. Współpracował z pismami „Tygodnik Ilustrowany”, „Kurier Warszawski” i krakowskim „Czasem”.
Za właściwy początek twórczości Tetmajera uznaje się wydane w 1891 „Poezje”. Tetmajer stał się w swoich wierszach-manifestach wyrazicielem częstych w owym czasie nastrojów zniechęcenia, dekadentyzmu i poczucia niemocy („Koniec wieku XIX), a także uwielbienia dla sztuki („Evviva l’arte”).
Wydane w 1894 „Poezje. Seria druga” przyniosły mu wielką sławę i popularność, którą ugruntowały wydane w 1898 „Poezje. Seria trzecia”. Tetmajer był w opinii ogółu ucieleśnieniem poety modernistycznego, czego wyrazem było umieszczenie go pod postacią Poety w wystawionym w 1901 „Weselu” Wyspiańskiego.
Mieszkając w młodości w Ludźmierzu, poznał dobrze Podhale i Tatry i był jednym z pierwszych polskich taterników. Zafascynowany góralskim folklorem Tetmajer napisał cykl opowieści „Na skalnym Podhalu”, ponadto epopeję tatrzańską „Legenda Tatr”, składającą się z dwóch części: „Maryna z Hrubego” i „Janosik Nędza Litmanowski”. Niektóre stylizowane na gwarę góralską wiersze Tetmajera spopularyzowały się wśród górali jako rzekomo ludowe piosenki.
Tetmajer nadał nową, śmiałą jak na owe czasy formę swoim erotykom. Wiersz „Lubię, kiedy kobieta…” wywołał skandal obyczajowy, a młodym panienkom zakazywano czytania tej poezji.
W latach 20. nękany chorobą psychiczną i pogłębiającą się utratą wzroku żył na uboczu. Nie zapomniano jednak o nim, gdyż w 1928 roku otrzymał nagrodę Warszawy, a w 1934 został członkiem honorowym PAL (Polskiej Akademii Literatury). W uznaniu zasług dla literatury przyznano mu emeryturę państwową. Po wybuchu wojny Tetmajer został pozbawiony pomocy i usunięty z Hotelu Europejskiego, gdzie miał zapewnione utrzymanie i mieszkanie. Zmarł samotnie 18 stycznia 1940 w szpitalu Dzieciątka Jezus na warszawskiej Pradze. Pochowany początkowo w katakumbach na cmentarzu Powązkowskim, obecnie spoczywa na zakopiańskim Cmentarzu Zasłużonych.
Dzieje.pl. Portal historyczny
Mały słownik pisarzy polskich, cz. 1, 1975
